Ω3 & Διαθεση

Οι έρευνες δείχνουν ότι τα ω-3 λιπαρά οξέα μπορούν να βοηθήσουν στην ήπια έως σοβαρή κατάθλιψη, ακόμη και στη σχιζοφρένεια και αναδύονται ως αποτελεσματική θεραπεία για διαταραχές της διάθεσης.

Όπως αναφέρει ο Gretchen Vannice, MS, RD τα ποσοστά κατάθλιψης αυξήθηκαν καθώς η πρόσληψη ω-3 μειώθηκε τα τελευταία 50 με 100 χρόνια.

Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων, σχεδόν το 10% των Αμερικανών πάσχουν απο κάποιο είδος κατάθλιψης. Εν τω μεταξύ, περίπου το 10% έως 15% των γυναικών εμφανίζουν κατάθλιψη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και 1 στις 5 μητέρες ζει με κατάθλιψη μετά τον τοκετό. 

Πως όμως λειτουργούν τα ω-3 λιπαρά οξέα στον εγκέφαλο;

Εισάγετε τα καλά λίπη.
Το ανθρώπινο σώμα χρησιμοποιεί τα ω-3 λιπαρά οξέα με πολλούς τρόπους. Φαίνονται ιδιαίτερα σημαντικά για ένα καλά λειτουργικό κεντρικό νευρικό σύστημα, για τη μετάδοση σημάτων από τα μάτια στον εγκέφαλο, για την υγεία της καρδιάς (ορισμένα ω-3 προστατεύουν από παθολογικούς καρδιακούς ρυθμούς, μειώνουν τα τριγλυκερίδια, μειώνουν τον κίνδυνο θρόμβων αίματος , και αποθαρρύνουν την ανάπτυξη της πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών) και προάγουν ακόμη και την υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου στα μωρά κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του θηλασμού.

Ενώ το σώμα σας μπορεί να συνθέσει άλλους τύπους λιπαρών οξέων από διαιτητικά συστατικά όπως υδατάνθρακες και πρωτεΐνες, δεν μπορεί να κάνει τα δικά του ω-3. Πρέπει να τα πάρουμε από τρόφιμα ή συμπληρώματα ιχθυελαίου. Τα ω-3 τα συναντάμε σε 3 μορφές:

• Δοκοσαεξαενοϊκό οξύ (DHA): Βρέθηκε σε λιπαρά ψάρια κρύου νερού όπως ο σολομός, το σκουμπρί, οι σαρδέλες, ο τόνος και η ρέγγα. Το DHA επικεντρώνεται στη φαιά ουσία του εγκεφάλου και στους αμφιβληστροειδείς στα μάτια.
• Εικοσαπενταενοϊκό οξύ (EPA): Βρίσκεται επίσης στα ψάρια κρύου νερού και  φαίνεται να έχει έναν μοναδικό ρόλο στη διατήρηση μιας υγιούς διάθεσης.
• Το α-λινολενικό οξύ (ALA): Βρέθηκε σε λιναρόσπορο, έλαιο κανόλα, σπόρους κολοκύθας, στα  καρύδια και σε μικρές ποσότητες στα λαχανάκια Βρυξελλών, το λάχανο και το σπανάκι .Το ALA δεν επηρεάζει άμεσα τη διαχείριση της διάθεσης, το ανθρώπινο σώμα το μετατρέπει ένα μικρό ποσοστό σε EPA και DHA.

Καλά λιπαρά = καλύτερη διαθέση;

Έρευνες από εργαστηριακές, πληθυσμιακές μελέτες και κλινικές δοκιμές που χορηγούσαν συμπληρώματα ω-3 σε άτομα με διάφορες μορφές κατάθλιψης δείχνουν ότι η αύξηση των επιπέδων EPA και DHA μπορεί να κάνει τη διαφορά. Ο ερευνητής David Mošoulon, PhD, διευθυντής έρευνας στο Κλινικό και Ερευνητικό Πρόγραμμα Κατάθλιψης στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης της Βοστώνης και αναπληρωτής καθηγητής ψυχιατρικής στο Ιατρικό Σχολείο του Χάρβαρντ, λέει ότι το EPA και το DHA θεωρούνται δραστικά ως αντικαταθλιπτικά στον εγκέφαλο. 

Πολλοί ερευνητές που μελετούν τις επιδράσεις των ω-3 στην κατάθλιψη έχουν βρει τα εξής:

• Η EPA συν DHA μπορεί να βελτιώσει την πρωτογενή κατάθλιψη. Όταν η Μ. Elizabeth Sublette, MD, PhD του Ψυχιατρικού Ινστιτούτου της Νέας Υόρκης και η ομάδα ερευνητών της εξέτασαν 15 μελέτες στις οποίες συμμετείχαν 916 συμμετέχοντες, κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα συμπληρώματα με τουλάχιστον 60% EPA βελτίωσαν τα συμπτώματα κατάθλιψης. 
• Τα ω-3 βοηθούν ορισμένες πτυχές της διπολικής διαταραχής. Σε μια ανάλυση απο τους ερευνητές του Πανεπιστημίου της Αυστραλίας της Μελβούρνης, ο Mischoulon και οι συνάδελφοί του κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα ω-3 θα μπορούσαν να έχουν σημαντική επίδραση στη διπολική κατάθλιψη.
• Τα χαμηλά επίπεδα ω-3 σχετίζονται με την αυτοκτονία και την αυτοτραυματισμό. Απαντώντας σε αυξανόμενα ποσοστά αυτοκτονίας στον στρατό, ερευνητές από τα Εθνικά Ινστιτούτα Υγείας (NIH) διαπίστωσαν πρόσφατα ότι τα χαμηλά επίπεδα ω-3 στο αίμα αύξησαν τον κίνδυνο αυτοκτονίας έως και 62%. 
• Τα ω-3 βοηθούν στην εμμηνόπαυση. Όταν 20 εμμηνοπαυσιακές γυναίκες με μεγάλη κατάθλιψη έλαβαν 2 g EPA συν DHA ημερησίως για οκτώ εβδομάδες, το 70% βρήκε τη διάθεσή τους βελτιωμένη και το 45% διαπίστωσε ότι η κατάθλιψή τους παρέμεινε σε ύφεση. 
• Τα συμπληρώματα DHA / EPA χαμηλής δόσης φαίνεται πως επιβάρυναν την ψυχική διάθεση για 15 έγκυες γυναίκες σε μια μελέτη του 2006 που δημοσιεύθηκε στο Acta Neuropsychiatrica. Άλλες έρευνες έχουν διαπιστώσει ότι οι γυναίκες με υψηλότερη πρόσληψη ω-3 μετά την εγκυμοσύνη έχουν χαμηλότερο κίνδυνο κατάθλιψης μετά τον τοκετό.
• Τα ωμέγα-3s μπορεί να προστατεύσουν από τη σχιζοφρένεια. Σε μια μελέτη του 2010 που δημοσιεύθηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου του Archives of General Psychiatry, 81 άτομα με εξαιρετικά υψηλό κίνδυνο σχιζοφρένιας έλαβαν 1,2 g ω-3 ή ένα εικονικό φάρμακο ημερησίως για 12 εβδομάδες. Στο τέλος της μελέτης, το 28% στην ομάδα του εικονικού φαρμάκου είχε αναπτύξει τη διαταραχή σε σύγκριση με το 5% στην ομάδα 
• με πρόσληψη ω-3.

Συμπερασμάτικα, όπως φαίνεται απο πλήθος ερευνών, η αύξηση ω-3 λιπαρών οξέων, πέρα απο το πλήθος ευεργετικών ιδιοτήτων που παρέχει στον οργανισμό, δρα θετικά στην καλή ψυχική υγεία των ανθρώπων. Βέβαια, η πρόσληψη ω-3 λιπαρών οξέων δεν χρησιμοποιείται ως θεραπεία για ψυχικές ασθένειες. 

Πρόσθεσε στην καθημερινή σου διατροφή τροφές πλούσιες σε αυτά τα λιπαρά, όπως ψάρια, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο και δες πως μπορεί να αλλάξει η διάθεση σου!