Πού βρίσκονται τα κορεσμένα λιπαρά και γιατί πρέπει να τα αποφεύγουμε;

Είναι σύνηθες φαινόμενο όταν την ακούμε την λέξη΄΄λιπαρά΄΄ να την συνδέουμε με την εξής αρνητική έννοια : αν ένα τρόφιμο περιέχει λιπαρά δεν είναι καλό για την υγεία μας. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Τα λιπαρά δεν είναι ούτε “καλά” ούτε “κακά”. Αποτελούν μία απο τις 3 κύριες κατηγορίες θρεπτικών συστατικών (λιπαρά, υδατάνθρακες, πρωτεΐνη)  που βοηθούν στην ομαλή και ολοκληρωμένη λειτουργία του οργανισμού μας. Συγκεκριμένα τα λιπαρά όχι μόνο αποτελούν σημαντική πηγή ενέργειας αλλά επίσης βοηθούν στην απορρόφηση λιποδιαλυτών βιταμινών (A, D, E και Κ) και μετάλλων, στην δόμηση των κυτταρικών μεμβρανών, στην ομαλή λειτουργία του νευρικού μας συστήματος ,στην πήξη του αίματος, στην καλύτερη λειτουργία του μεταβολισμού και συμβάλλουν στην διαδικασία της φλεγμονής για την προστασία του σώματος από μολυσματικούς παράγοντες.
Αρχικά λοιπόν πρέπει να γνωρίζουμε ότι τα λιπαρά χωρίζονται σε 2 ομάδες : τα κορεσμένα και τα ακόρεστα.

Κορεσμένα Λιπαρά
Τα κορεσμένα  είναι τα “κακής” ποιότητας λιπαρά. Τα συναντάμε συνήθως σε τροφές ζωικής προέλευσης και σε επεξεργασμένα ή έτοιμα γεύματα. Κύριο χαρακτηριστικό τους είναι ότι διατηρούν στερεή μορφή σε θερμοκρασία δωματίου, λόγω της χημικής τους σύστασης. Παραδείγματα τροφίμων υψηλής περιεκτικότητας σε κορεσμένα λιπαρά είναι τα γαλακτοκομικά προϊόντα με πλήρη λιπαρά (βούτυρο , γάλα, τυρί κ.ο.κ. ), διάφορα είδη κρέατος πλούσια σε λίπος  και τα παράγωγά του (μοσχάρι, χοιρινό, ζαμπόν, λουκάνικα κ.α.), ορισμένα φυτικά λιπαρά ( φοινικέλαιο, φοινικοπυρηνέλαιο, λάδι καρύδας κ.α) και διάφορα τυποποιημένα προϊόντα (σφολιατοειδή, μπισκότα, cake, παγωτό κ.α.).Η υπερκατανάλωση αυτών έχει συσχετισθεί με αύξηση των επιπέδων της ολικής  αλλά και της “κακής” χοληστερόλης (LDL), η οποία αποτελεί των κύριο παράγοντα καρδιαγγειακών νοσημάτων. Ακόμα σχετίζεται με κάποιες μορφές καρκίνου (πχ παχέος εντέρου) και άλλες χρόνιες ασθένειες. 

Ακόρεστα Λιπαρά
Αυτό που πρέπει να γνωρίζουμε για τα ακόρεστα λιπαρά είναι ότι χωρίζονται σε δύο υποκατηγορίες : τα μονοκόρεστα και τα πολυακόρεστα λιπαρά. Η μόνη τους διαφορά έγκειται στην χημική τους δομή. Και οι δύο αυτές υποκατηγορίες ακόρεστων λιπαρών πρέπει να αποτελούν αναπόσπαστο κομμάτι στο διατροφικό μας πρόγραμμα. Η κατανάλωση τους εξισορροπεί τα επίπεδα της κακής και της καλής χοληστερόλης (LDL και HDL)  κάτι που έχει ως αποτέλεσμα την μείωση της πιθανότητας εμφάνισης καρδιαγγειακών νοσημάτων. Πηγές ακόρεστων λιπαρών - τόσο μονοακόρεστων όσο και πολυακόρεστων - είναι τροφές κυρίως φυτικής προέλευσης (όπως το ελαιόλαδο, ξηροί καρποί, σπόροι όπως σουσάμι, avocado) αλλά και το ψάρι. Στην κατηγορία αυτών των λιπαρών - και πιο συγκεκριμένα στην υποκατηγορία των πολυακόρεστων - βρίσκονται και τα λιπαρά  Ω3 και Ω6 των οποίων τα οφέλη είναι τεράστια. Συγκεκριμένα είναι γνωστά για την προστατευτική τους δράση στο καρδιαγγειακό σύστημα και γενικότερα την ενίσχυση του ανοσοποιητικού.

Είναι λοιπόν σημαντικό να κατανοήσουμε ότι καμία από τις παραπάνω κατηγορίες λιπαρών δεν είναι καλή ή κακή. Κάθε κατηγορία λιπαρών έχει τον δικό της σημαντικό ρόλο στον οργανισμό μας. Έχοντας επομένως ως άξονα την ποιότητα και όχι τόσο την ποσότητα, στα πλαίσια μιας ισορροπημένης διατροφής με ορθή κατανάλωση λιπαρών, μπορούμε να χτίσουμε τα θεμέλια για έναν πιο υγιή οργανισμό.