Ψυχογενής βουλιμία. Πως να την αντιμετωπίσεις.

Τι είναι η ψυχογενής βουλιμία;
Η ψυχογενής βουλιμία είναι μια άκρως σοβαρή διατροφική διαταραχή που απειλεί σοβαρά τόσο την υγεία όσο και την ζωή του ατόμου που βρίσκεται στην αυτή την θέση. Αυτό που συμβαίνει στο άτομο που πάσχει αυτή τη διαταραχή είναι συχνά να ξεσπάει σε μία κατάσταση υπερκατανάλωσης τροφής που την ακολουθεί ένα είδος αρνητικών συναισθημάτων ενοχής και κάποιου είδους τιμωρίας, σωματικής (υπερβολική άσκηση, αποβολή των επιπλέον θερμίδων  με πρόκληση εμετού ή καθαρτικών), ψυχολογικής (θυμός ,ενοχή ,ντροπή ,αρνητική κριτική του εαυτού τους) ή (που είναι και το πιο συνηθισμένο) και τα δύο. Το σύνδρομο της ψυχογενούς βουλιμίας δεν κάνει διακρίσεις σε λιποβαρείς ή υπέρβαρους, μικρούς ή μεγάλους, γυναίκες ή άνδρες. Είναι μείζων σε περίπτωση που παρατηρηθεί να υποφέρει κάποιος από αυτό το σύνδρομο να αναζητήσει επαγγελματική βοήθεια σε ειδικούς (ψυχολόγος, διατροφολόγος) για να καταφέρει να το πολεμήσει.

Τι συμβαίνει στο σώμα μας όταν έχουμε βουλιμικό επεισόδιο
Όταν το άτομο υπόκειται σε συχνά ξεσπάσματα δημιουργείται ένας φαύλος κύκλος σωματικής και ψυχολογικής ταλαιπωρίας. Μετά τις προσπάθειες του ατόμου να αποβάλλει καταναγκαστικά αυτές τις επιπλέον θερμίδες, ο οργανισμός υποβάλλεται σε μια βιολογική ταλαιπωρία. Το αίσθημα της ανακούφισης και της υποχώρησης των αρνητικών συναισθημάτων είναι μόνο προσωρινό, μέχρι η πολύωρη ασιτία και τα ακατάστατα γεύματα (λόγω της επικράτησης του φόβου για την αύξηση βάρους) να προκαλέσουν υπογλυκαιμία και κατά συνέπεια το επόμενο βουλιμικό επεισόδιο.

Ποιές είναι οι επιπτώσεις που υπόκειται ο οργανισμός;
Το σύνδρομο της ψυχογενούς βουλιμίας έχει συντριπτικές επιπτώσεις στον οργανισμό που συχνά δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν πλήρως. Ο οργανισμός και πιο συγκεκριμένα η καρδιά μας, δεν είναι σχεδιασμένος να αντέχει την συχνή χρήση καθαρτικών και τις τοξίνες που περιέχονται στον εμετό. Τέτοιου είδους stress μπορεί να προκαλέσει αρρυθμία, ταχυκαρδία, έμφραφμα, ακόμα και θάνατο. Επίσης τα συχνά επεισόδια εμετού- λόγω των στομαχικών οξέων - διαβρώνουν το σμάλτο των δοντιών που έχουν ως αποτέλεσμα την πρόωρη γήρανση των δοντιών. Το σύνδρομο της βουλιμίας μπορεί επίσης να προκαλέσει χρόνια στομαχικά νοσήματα (γαστρική παλινδόμηση, γαστροπάρεση – κατάσταση κατά την οποία παραλύουν μερικώς οι μυς του στομαχιού), μόλυνση του οισοφάγου καθώς και καμιά φορά προβλήματα γονιμότητας στις γυναίκες.

Πως προκαλείται το βουλιμικό σύνδρομο;
Το βουλιμικό σύνδρομο αναπτύσσεται κυρίως στην εφηβεία (στην πιο ίσως ευαίσθητη και μεταβατική ηλικία) και η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει μόνο ένας παράγοντας που προκαλεί αυτή τη διαταραχή. Πιο σωστά θα πρέπει να ειπωθεί ότι αυτό που συμβάλλει στην ανάπτυξη μιας τέτοιας διαταραχής είναι ένα σύνολο παραγόντων ψυχολογικών, γενετικών και περιβαλλοντολογικών. Η απαρχή μπορεί να βρίσκεται σε κάποια ίσως δυσαρέσκεια με την εικόνα του σώματος (μέγεθος και φιγούρα) ή ίσως στην χαμηλή αυτοεκτίμηση που μπορεί να έχει κανείς. Άλλοι παράγοντες μπορεί να είναι κάποιες αγχώδεις ή τραυματικές αλλαγές και εμπειρίες ή ακόμα και κάποιο κοινωνικό στερεότυπο (επαγγελματικό, φυλετικό, ψυχαγωγικό κ.α.). Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης δεν παραλείπουν ποτέ άλλωστε να προβάλλουν το “ιδανικό” σώμα καθώς και υποσυνείδητα το μήνυμα ότι μόνο μέσω αυτού μπορεί να είναι κανείς επιτυχημένος και ευτυχισμένος στη ζωή.

Ποια είναι τα συμπτώματα του βουλιμικού συνδρόμου;
Είναι καλό να γνωρίζουμε ποια είναι να συμπτώματα που υποδεικνύουν ότι κάποιος υποφέρει από αυτή τη διαταραχή για να αναζητήσουμε άμεσα βοήθεια για την γρήγορη αντιμετώπιση της κατάστασης. Τα άτομα που συχνά πάσχουν από αυτό το σύνδρομο ασχολούνται συνεχώς με την εικόνα του σώματός τους και την έντονη επιθυμία να χάσουν βάρος. Τρώνε μέχρι να φτάσουν στο σημείο της αίσθησης δυσφορίας ενώ επίσης είναι συχνά αρνητικά συναισθηματικά φορτισμένοι και αγχωμένοι που δεν μπορούν να ελέγξουν την διατροφική τους συμπεριφορά. Ζυγίζονται σε καθημερινή βάση και προσπαθούν εμμονικά να διατηρήσουν τον έλεγχο του εαυτού τους μη καταναλώνοντας “απαγορευμένα” φαγητά και επιβάλλοντας έντονη και πολύωρη σωματική άσκηση. Συχνά αποφεύγουν να τρώνε μπροστά σε κόσμο ή σε δημόσιο χώρο, ενώ μετά από κάθε γεύμα πηγαίνουν στην τουαλέτα.

Πως μπορεί να αντιμετωπιστεί;
Εφόσον συνήθως τα αίτια που προκαλούν αυτό το σύνδρομο είναι κυρίως ψυχολογικά, το πρώτο βήμα θα πρέπει να είναι η στήριξη της οικογένειας και η επίσκεψη σε έναν αρμόδιο και ο εντοπισμός των ριζών του προβλήματος. Η ψυχοθεραπεία θα βοηθήσει στην καλύτερη διαχείρηση του stress και την αποφυγή αυτού του φαύλου κύκλου του βουλιμικού συνδρόμου. Εξίσου σημαντική είναι και η συμβολή διατροφολόγου, έμπειρου σε καταστάσεις διατροφικών διαταραχών που επίσης θα βοηθήσει συνδυαστικά με την ψυχοθεραπεία στην τροποποίηση των αρνητικών σκέψεων σε θετικές και υγιείς και την εφαρμογή ενός υγειούς διαιτολογίου. Μια ισορροπημένη διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει υδατάνθρακες (ολικής αλέσεως), πρωτεΐνες υψηλής βιολογικής αξίας, ωφέλιμα λιπαρά, φυτικές ίνες και τροφές πλούσιες σε θρεπτικά στοιχεία για την καλή διατροφική αποκατάσταση του οργανισμού. Η κατανάλωση των γευμάτων θα πρέπει να γίνεται κάθε 3 ώρες ώστε να υπάρχει ισορροπία στα επίπεδα γλυκόζης και ινσουλίνης στον οργανισμό έτσι ώστε να αποφεύγονται τυχόν βουλιμικά επεισόδια. Σημαντική είναι και η ενυδάτωση του οργανισμού- νερό! 

Το βουλιμικό σύνδρομο είναι μια διαταραχή που είναι πολύ δύσκολο να αντιμετωπιστεί. Δεν είναι λίγοι αυτοί που έχουν κυλίσει πίσω σε αυτήν την κατάσταση ύστερα από την  λήψη της απαραίτητης θεραπείας ενώ αρκετοί είναι αυτοί που έχουν χάσει την ζωή τους εξαιτίας αυτού. Δεν είναι μια διαταραχή που πρέπει απλά να περάσει απαρατήρητή. Είναι σημαντικό όταν παρατηρηθεί ότι αν ίσως κάποιο αγαπημένο ή κοντινό πρόσωπο βρίσκεται σε αυτό το σκοτεινό μέρος να βοηθήσει κανείς άμεσα. Υπάρχουν πράγματα που είναι εντός των δυνάμεων ενός ανθρώπου και κάποια που δεν είναι. Η ψυχολογική υποστήριξη του στενού κύκλου του ασθενή είναι ένα από αυτά τα πράγματα που είναι εντός των δυνάμεων κάποιου και  μπορεί να παίξει καθοριστικό παράγοντα στην βελτίωση και την θεραπεία του.